καθεψίνες

Ομάδα ενδοκυτταρικών πεπτικών ενζύμων, που εντοπίζονται μέσα στα λυσοσώματα και καταλύουν την υδρόλυση πρωτεϊνών και μεγάλων πολυπεπτιδίων σε μικρότερα πεπτίδια ή αμινοξέα. Ανήκουν στην τάξη των υδρολασών και συναντώνται κυρίως σε ζωικούς ιστούς, ενώ έχουν βρεθεί και σε φυτικούς οργανισμούς. Η διάκρισή τους βασίζεται στα υποστρώματα, για τα οποία εμφανίζουν εξειδίκευση· έτσι κατατάσσονται σε κ. A, B, C, D, E, G και L. Περιλαμβάνουν ενδοπεπτιδάσες, ένζυμα που υδρολύουν πεπτιδικούς δεσμούς σε ειδικές θέσεις στο εσωτερικό της πρωτεΐνης, και σε εξωπεπτιδάσες, οι οποίες απομακρύνουν αμινοξέα από ελεύθερες καρβοξυλικές ή αμινικές ομάδες του πρωτεϊνικού μορίου. Όλα τα ένζυμα που ανήκουν στις κ. φέρουν στο ενεργό τους κέντρο κατάλοιπα κυστεΐνης, των οποίων οι ομάδες -SH (σουλφυδρυλικές) διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στον μηχανισμό της κατάλυσης.